Nuôi trồng thuỷ sản là một trong những thế mạnh của các tỉnh
vùng đồng bằng sông Cửu Long nói chung và vùng Bán đảo Cà Mau nói
riêng. Các mô hình nuôi trồng thủy sản ở vùng Bán đảo Cà Mau chuyển hóa
rất nhanh, từ nuôi tự nhiên, nuôi quảng canh, nuôi phân tán mật độ
thấp… sang nuôi bán thâm canh, nuôi thâm canh, nuôi công nghiệp tập
trung mật độ cao. Việc tiếp cận các phương thức nuôi trồng sử dụng
nhiều năng lượng và chi phí … đã tác động tiêu cực đến môi trường, nếu
không được xử lý triệt để có thể tạo ra mất cân bằng của hệ thống sinh
thái tự nhiên, ảnh hưởng không nhỏ đến nuôi trồng thủy sản.
Theo
đánh giá của các nhà khoa học, hàng năm khối lượng bùn thải (phù sa
lắng đọng trong chất thải) và chất thải từ nuôi trồng thủy sản khu vực
đồng bằng sông Cửu Long rất lớn, nguồn chất thải độc hại này hiện nay
vẫn chưa được xử lý triệt để, vẫn tiếp tục thải vào sông, rạch trong
khu vực; các chất thải nuôi trồng thủy sản là thức ăn dư thừa thối rữa
bị phân hủy, các chất tồn dư do sử dụng hóa chất, chất kháng sinh …là
vấn đề bức xúc trong nuôi trồng thủy sản ở khu vực. Mất cân bằng sinh
thái trong nuôi trồng thủy sản thể hiện rõ nét nhất là dịch bệnh phát
sinh trên một phần diện tích tương đối lớn nuôi tôm của các tỉnh đồng
bằng sông Cửu Long, trong đó có tỉnh Cà Mau làm tổn thất lớn về kinh
tế, hậu quả là nhiều hộ nông dân, trang trại nuôi trồng thủy sản và một
số doanh nghiệp có quy mô lớn… đã lâm vào cảnh nợ nần do vay vốn đầu
tư; một số diện tích nuôi trồng thủy sản phải bỏ hoang do bị ô nhiễm
môi trường làm cho dịch bệnh phát sinh chưa khắc phục được.
Nhân
chuyến đi công tác và làm việc với lãnh đạo tỉnh Cà Mau của nguyên Bộ
trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Mai Ái Trực, lãnh đạo tỉnh Cà Mau đã
kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu đánh giá tài nguyên
đất nông nghiệp sau chuyển đổi sang nuôi trồng thủy sản của tỉnh để có
cơ sở đưa ra các giải pháp thực hiện điều chỉnh và khắc phục tác động
ảnh hưởng của việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất nuôi trồng thủy
sản nhằm phát triển kinh tế - xã hội ổn định và bền vững. Ngày
18/7/2007, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Quyết định
phê duyệt Dự án Đánh giá tài nguyên đất nông nghiệp sau chuyển đổi sang
nuôi trồng thủy sản vùng Bán đảo Cà Mau bao gồm các tỉnh: Cà Mau, Bạc
Liêu, Sóc Trăng và Kiên Giang, theo đó dự án bao gồm các nội dung cơ
bản như: đánh giá đúng chất lượng tài nguyên đất nông nghiệp sau chuyển
đổi sang nuôi trồng thủy sản và mức độ thích hợp với các loại hình sử
dụng đất nhằm đề xuất hướng sử dụng đất bền vững. Dự án có nhiệm vụ
đánh giá đầy đủ về hiệu quả của việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang
nuôi trồng thuỷ sản vùng bán đảo Cà Mau (về hiệu quả kinh tế, hiệu quả
xã hội, hiệu quả môi trường…); tác động của việc chuyển đổi đất nông
nghiệp sang nuôi trồng thuỷ sản (chất lượng đất, nước, năng suất, sản
lượng cây trồng, vật nuôi khu vực lân cận vùng chuyển đổi); đánh giá
tác động môi trường (ô nhiễm đất, nước…); tác động đến đời sống xã hội
vùng chuyển đổi và vùng lân cận chuyển đổi; mức độ thích hợp của đất
nông nghiệp đối với từng loại hình sử dụng trong phạm vi dự án. Tổng dự
toán kinh phí thực hiện dự án là 10.578.288.490 đồng.
Ngày
20/9/2007, Vụ Đăng ký và Thống kê đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường
, phối hợp với Vụ Kế hoạch Tài chính - Bộ Tài nguyên và Môi trường và
Trung tâm Điều tra Quy hoạch đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường (đơn
vị được Bộ Tài nguyên và Môi trường giao nhiệm vụ thực hiện dự án) tổ
chức Hội nghị triển khai thực hiện dự án nói
trên tại Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Cà Mau với sự tham dự của đại
diện lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường ở 04 tỉnh thuộc vùng bán đảo
Cà Mau: Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng và Kiên Giang. Tại Hội nghị các đại
biểu đã có nhiều ý kiến đóng góp thiết thực đối với dự án để các địa
phương trong vùng phát triển kinh tế - xã hội ngày càng bền vững hơn./.