Năm 2010, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc được xem là lãnh đạo ấn tượng của nghị trường dù trong suốt năm này, ông chưa lần nào đăng đàn trả lời chất vấn.
> [You must be registered and logged in to see this link.]- Là người “cầm trịch” cho việc triển khai các kế hoạch kinh tế xã hội hằng năm, theo ông, những dấu ấn đáng ghi nhớ trong điều hành năm 2010 là gì?- Nền kinh tế từng bước phục hồi khá nhanh với tốc độ tăng trưởng càng về cuối năm càng cao và ổn định hơn. Công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế cả về hợp tác song phương và đa phương đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nhất là năm 2010 nước ta giữ vai trò là Chủ tịch ASEAN, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế...
Tăng trưởng GDP năm 2010 khoảng 6,7%, GDP cho cả giai đoạn 5 năm 2006-2010 đạt khoảng 7% và GDP bình quân đầu người đạt khoảng 1.160 USD. Cùng với đó, Việt Nam cũng đã đạt được hầu hết các mục tiêu thiên niên kỷ.
|
Bộ trưởng Võ Hồng Phúc: "Tôi nghĩ mình chỉ nói đúng, nói đủ những điều cần nói vào những lúc cần nói". Ảnh: Hoàng Hà |
- Như vậy, đúng như ông đã dự báo hồi cuối năm 2009 là “GDP năm 2010 sẽ vượt kế hoạch đề ra”. Nhìn lại kết quả này có khi nào ông thấy... “mình phục mình quá”?- Như tôi đã nói, đó là sự nỗ lực của tất cả chúng ta chứ không phải của riêng ai. Đó là nhờ sự thống nhất cao trong lãnh đạo Đảng và Nhà nước, sự nhạy bén trong nắm bắt tình hình và chỉ đạo tập trung quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của tất cả các ngành, các cấp, các doanh nghiệp và toàn dân.
- Theo quy luật của sự phát triển thì không có sự thành công nào là hoàn hảo, toàn mỹ. Vậy những khiếm khuyết của năm 2010 là gì?- Nếu nhìn vào thực tế thì tốc độ tăng trưởng GDP cả năm 2010 đạt khoảng 6,7%, vượt kế hoạch đề ra nhưng nếu nhìn cả nền kinh tế thì vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức cần khắc phục, vượt qua. Cơ sở hạ tầng yếu kém, không đồng bộ đang là cản trở lớn cho sự phát triển; khả năng cạnh tranh của nền kinh tế thấp; nguồn nhân lực bất cập; thể chế cần hoàn thiện.
Tình trạng cửa quyền, sách nhiễu gây phiền hà trong bộ máy hành chính, tham nhũng, lãng phí,... vẫn chưa được khắc phục triệt để, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh và hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước.
- Những khiếm khuyết này, theo ông, đến chủ yếu từ yếu tố khách quan hay chủ quan?- Tôi cho rằng, ngoài những nguyên nhân khách quan như tác động của tình hình kinh tế thế giới và trong nước chưa ổn định sau cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới, thiên tai, dịch bệnh,... thì chủ yếu vẫn là những khuyết điểm chủ quan trong quản lý điều hành ở các cấp, các ngành.
- Năm 2011, theo ông, cần khắc phục những khiếm khuyết trong năng lực điều hành này thế nào?- Cần nghiên cứu xây dựng cơ cấu tổ chức Chính phủ gọn nhẹ và hiệu quả theo hướng tập trung vào những chức năng quan trọng nhất của Nhà nước trong quản lý kinh tế và xã hội. Xóa bỏ các nhiệm vụ mà Nhà nước không cần thiết trực tiếp thực hiện, giao cho các tổ chức khác. Đổi mới cơ bản phương thức vận hành của bộ máy nhà nước phù hợp với những yêu cầu của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đồng thời, rà soát lại quá trình phân cấp quản lý nhà nước về kinh tế theo hướng tăng năng lực điều phối, kiểm tra, giám sát của cơ quan trung ương, nâng cao trách nhiệm giải trình của cơ quan chính quyền các cấp, tăng cường năng lực và hiệu quả giám sát cộng đồng đối với hoạt động của cơ quan công quyền.
- Nói đến doanh nghiệp nhà nước, có vẻ như Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu nhiều “ấm ức” với khối này nhất?- Tôi còn nhớ, vào hạ tuần tháng 7/2008, chúng tôi thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng là tổ chức 7 đoàn đi kiểm tra giám sát các hoạt động đầu tư và vấn đề thực hiện đình hoãn, giãn tiến độ của các công trình không cần thiết. Trong 7 đoàn kiểm tra, 6 đoàn về địa phương thì hoạt động rất tốt.
Riêng một đoàn đi đến kiểm tra tại các tập đoàn doanh nghiệp nhà nước thì rất khó khăn. Thậm chí có tập đoàn còn không tiếp đoàn kiểm tra của Bộ Kế hoạch và Đầu tư! Có tình trạng này chính là do “lỗ hổng” pháp luật của chúng ta.
- Cái “lỗ hổng” này, trước Nghị trường Quốc hội, ông đã đặt cho nó cái tên là “đười ươi giữ ống”. Sau khi phát biểu “hết nước hết cái” như vậy, ông có tin rằng sẽ có một cuộc cải cách mạnh mẽ với doanh nghiệp nhà nước?- Trước Quốc hội, tôi đã nói rất rõ rằng khi làm Luật doanh nghiệp năm 2003, chúng ta muốn chuyển toàn bộ quyền chủ động kinh doanh cho các tập đoàn. Vì thế, ngay khi Luật doanh nghiệp nhà nước được thông qua, anh Lê Huy Ngọ, khi đó là Bộ trưởng Bộ Nông thôn đã bảo tôi là: “Anh Phúc ơi, luật này được thông qua thì chúng ta chỉ như ‘đười ươi giữ ống’ thôi!”.
Bởi vì Luật đã giao cho Chủ tịch Hội đồng quản trị quá nhiều quyền, tạo cho doanh nghiệp nhà nước quyền chủ động, tự do trong kinh doanh gần như ngang bằng doanh nghiệp tư nhân. Tuy nhiên, Luật “quên” một điều là tài sản đó không phải của những giám đốc doanh nghiệp mà là của dân, dẫn đến tình trạng đầu tư tràn lan, tùy tiện, không hiệu quả
Hiện, luật này đã hết hiệu lực. Tôi tin rằng, với quyết tâm của Chính phủ, Việt Nam sẽ thực hiện thành công lộ trình cải cách doanh nghiệp nhà nước.
- Quan điểm rõ ràng, không ngại đương đầu và dường như chưa từng biết sợ ai. Hơn 10 năm “thắp lửa” ở Nghị trường, đại biểu Quốc hội có người đã gọi đó là thương hiệu của “cây đa cây đề” mang tên Võ Hồng Phúc. Ông nghĩ sao về “thương hiệu” này?- Tôi nghĩ mình chỉ nói đúng, nói đủ những điều cần nói vào những lúc cần nói.